Ο θάνατος του Βύρωνα σε εφημερίδα της εποχής

 

[Αποχαιρετώντας την έκθεση “Memorial”, θυμόμαστε… πώς αποχαιρέτησαν οι Έλληνες τον Λόρδο Βύρωνα!]

 

            Ίσως το πιο ενδιαφέρον φύλλο της εφημερίδας “Ελληνικά Χρονικά”, στην οποία αναφερθήκαμε χθες, είναι αυτό της 9ης Απριλίου 1824, που έχει εκδοθεί με μαύρο πλαίσιο, εξαιτίας του θανάτου του Λόρδου Βύρωνα στις 7/19 Απριλίου.

«Μεσολόγγιον τη 7 (19) Απριλλίου 1824. Απαρηγόρητα θρηνεί μεταξύ των χαρμοσύνων του Πάσχα ημερών η Ελλάς διότι αιφνιδίως στερείται από τας αγκάλας της τον πολύτιμον αυτής ευεργέτην, τον Λαμπρόν Λόρδον Νόελ Βύρωνα. Ο Υπέρτιμος ούτος ανήρ μετά δεκαήμερον ασθένειαν φλοχιτικού ρευματικού πυρετού, όστις είχεν εισέλθει έως εις τον εγκέφαλον, εξέπνευσε σήμερον περί το εσπέρας […] (Αγνοούμεν διά ποίας αιτίας δεν ηθέλησεν ο Λαμπρός Λόρδος να συγκατανεύση εις όσας παρακλήσεις είχε κάμει προς αυτόν ο ιατρός του Φ. Β[…] και ο ιατρός της Εταιρείας Ι. Μίλιγκεν διά να τον φλεβοτομήσωσιν). Δεν έπαυεν έτι ζων ο Λαμπρός Φιλέλλην να παρασταίνη τους ευνοϊκούς υπέρ της Πατρίδος σκοπούς του. Ο υπέρ της αληθούς ελευθερίας της Ελλάδος ζήλος του μεγάλας μας ενεθάρρυνε, και μας έδιδε τας πλέον χρηστάς υπέρ του έθνους ελπίδας. Πικρώς θλίβεται και κατάκαρδα λυπείται ο λαός της Ελλάδος στερούμενος τοιούτον Πατέρα και ευεργέτην. Εις όλων των πατριωτών τα πρόσωπα η θλίψις και κατήφεια φαίνονται ζωγραφισμέναι. Αλλά περισσότερον κλαίει και αναστενάζει ο λαός του Μεσολογγίου, διότι αύτη η πόλις είχε την καλήν τύχην να συγκαταριθμή μεταξύ των πολιτών της άνδρα των αρετών και προτερημάτων του Λαμπρού Λόρδου. Αι προς αυτόν του έθνους μας απέτυχον, και πλέον δεν μας μένει, παρά να κλαίωμεν απαρηγορήτως τον τόσον σκληρόν δι’ ημάς θάνατον».

 

«Εις αυτήν την περίστασιν η Διοίκησις εξέδωκε την ακόλουθον Διαταγήν. Αρ. 1185. ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ. Αι παρούσαι χαρμόσυνοι ημέραι έγιναν διά όλους ημάς ημέραι πένθους. Ο Λόρδ Νόελ Βύρων απέρασε σήμερον εις την άλλην ζωήν, περί τας ένδεκα ώρας το εσπέρας μετά μίαν ασθένειαν φλογιστικού ρευματικού πυρετού 10 ημερών. Και πριν ακόμη χωρισθή η ψυχή από το σώμα, η κοινή κατήφεια έλεγεν όσην θλίψιν ησθάνετο η καρδία όλων,και όλοι, μικροί μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες, νικημένοι από την θλίψιν, ελησμονήσατε το Πάσχα. Η στέρησις αυτού του Λαμπρού υποκειμένου είναι βέβαια πολύ αισθαντική δι’ όλην την Ελλάδα, αλλά είναι πολύ περισσότερο αξιοθρήνητος διά αυτήν την Πόλιν, την οποία ηγάπησε διαφερόντως, και εις αυτήν επολιτογράφη […] Έως ού να γνωστοποιηθούν αι διαταγαί της Εθνικής Διοικήσεως περί αυτού του πολυθρήνητου συμβάντος, Δυνάμει του υπ’ αρ. 314 και ημ. 15 Οκτωβρίου θεσπίσματος του Βουλευτικού Σώματος, Διατάττεται α) Αύριον, μόλις ανατείλη ο Ήλιος, να πέσουν από το μεγάλον κανονιοστάσιον του τείχους αυτής της Πόλεως 37 Κανονιαίς (μία το κάθε λεπτόν), κατά τον αριθμόν των χρόνων της ζωής του αποθανόντος. β) Όλα τα κοινά υπουργεία, διά τρεις ημέρας κατά συνέχειαν να κλεισθούν, εμπεριεχομένων και των κριτηρίων. γ) Να κλεισθούν όλα τα εργαστήρια, εκτός εκείνων, οπού πωλούνται τροφαί και ιατρικά. Και να λείψουν τα μουσικά παιγνήδια, οι συνειθισμένοι εις αυτάς τας ημέρας χοροί, να παύσουν τα φαγοπότια εις τα κρασοπωλεία, και κάθε άλλο είδος κοινού ξεφαντώματος. δ) Να γενή 21 ημέρας Γενική πενθοφορία. ε) Να γενούν επικήδειοι δεήσεις εις όλας τας εκκλησίας. Εν Μεσολογγίω την 7 Απριλλίου 1824. Α.Μαυροκορδάτος. Ο Γραμμ. Γεώργιος Πραίδης»

 

            Στο φύλλο 41 της 21ης Μαϊου 1824 διαβάζουμε για την αναχώρηση από τη Ζάκυνθο του αγγλικού πολεμικού “Φλωρίς”, που μεταφέρει στο Λονδίνο τη σορό του Λόρδου Βύρωνα…

«Ζάκυνθος τη 13 Μαϊου. Το σώμα του αειμνήστου Λόρδου Βύρωνος επέβη χθες μετά την μεσημβρίαν εις τας ώρας 5 και λεπτά 28 εις το Αγγλικόν πολεμικόν πλοίον η Φλωρίς, διά να μετακομισθή εις Αγγλίαν. Έγινε δε και εις ταύτην την πόλιν η πένθιμος τελετή κατά τον εξής τρόπον. Όλα τα παρευρεθέντα εις αυτόν τον λιμένα πλοία ύψωσαν την σημαίαν νεκρώσιμον. Η Φλωρίς έρριψε 37 κανονιαίς, μίαν εις κάθε λεπτόν. Η ζώνη του πλοίου τούτου είχε βαφή με το βαθύ κυανούν (γαλάζιο) χρώμα. Όλα δε των εκκλησιών τα σήμαντρα εσήμαινον πενθίμως ικανήν ώραν. Το αξιέπαινον τούτο σώμα συντροφεύεται από τον φιλέλληνα Συνταγματάρχην Στανχώπ, η δε Φλωρίς ανεχώρησε σήμερον διά Λονδίνον εις τας 4 ½ ώρας μετά το μεσημέρι»

 

…και στο φύλλο 69 της 23ης Αυγούστου, για την άφιξή του “στην είσοδο της Ταμίσας” (δηλαδή του Τάμεση!) την 1η Ιουλίου. Η κηδεία του, στη “Λόνδρα” έγινε στις 12 Ιουλίου, όπως διαβάζουμε στο φύλλο 74 της 10ης Σεπτεμβρίου, δηλαδή με καθυστέρηση περίπου δύο μηνών από την πραγματοποίησή της, προφανώς εξαιτίας του χρόνου που απαιτείτο, εκείνη την εποχή, να φθάσουν οι ειδήσεις από τόσο μακριά!...